Ovih osam šarenih karnevala pobediće srednji „zimski bluz“: Dva su veoma blizu Srbije

Svi znaju za Mardi Gra u Nju Orleansu i karneval u Rio de Žaneiru. Ali manji gradovi i mesta širom sveta priređuju sopstvene epske zabave.

Događaji koji su uglavnom započeli kao neka vrsta paganske proslave kasne zime u Evropi i prerasli u globalnu vrstu katoličkih događaja poslednje nedelje pre posta živahni su, živopisni i često prožeti tradicijom.

Unesko je mnoge od njih, kako u Evropi, tako i u njenim nekadašnjim kolonijama stavio na svoju Listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva.

Ptuj, Slovenija

U Ptuju, najstarijem gradu u Sloveniji, muškarci oblače ovčje kože, stavljaju džinovske maske, trake i kravlje zvonce i vrte se u krug sa strancima na glavnoj ulici posebno nepoznatim ženama koje na svoje kostime vezuju šalove ili komade tkanine. Istorijski gledano, muškarci sa ovčjom kožom – zvani Kurenti – koristili su maske da se povežu sa duhovnim svetom i plesali su kao neka vrsta rituala plodnosti, ali i kako bi oterali zimu koja je na izmaku.

Olinda Brasil

Svečanosti u šarmantnom gradu Olindi na severoistoku Brazila počinju već u decembru, ali dostižu vrhunac tokom vikenda pre posta. Ono po čemu se ističu jeste snažan uticaj autohtonih i afričkih naroda koji su dovedeni u Brazil kroz trgovinu robljem. Samba je i dalje glavna, a popularan je i afro-brazilski stil muzike koji se zove frevo. Ljudi plešu do zore u svojim jedinstvenim kostimima i paradiraju kroz grad sa ogromnim lutkama. Ovaj karneval godinama okuplja milione veseljaka.

Podense, Portugal

Ovo malo selo u portugalskom ruralnom, severoistočnom regionu Tras-os-Montes oživljava u februaru – baš kao i vekovima – sa tradicionalnim dolaskom dečaka i muškaraca u divljim kostimima zvanim Karetos. Uz odela sa crvenim, žutim i zelenim resama nose „đavolje“ maske od lima ili kože sa šiljatim nosevima.

Zvečke pričvršćene za njihove strukove stvaraju buku da remete mir i tišinu, predstavljajući lik „đavola na slobodi“, inkarnaciju radosti i ekscesa dozvoljenih kada se hladni zimski meseci završavaju i dolazi proleće.

Oruro, Bolivija

Još jedan sjajan spoj autohtone i katoličke kulture, karneval u ovom gradu na bolivijskoj visoravni, slavi se u svom sadašnjem obliku od 18. veka. U današnjoj verziji karneval traje 10 dana i stavlja naglasak na popularne umetnosti kao što su maske, tekstil i vez. Za jedan od glavnih događaja, oko 50 grupa narodnih igrača (njih skoro 30.000) prati hodočasničku rutu – četiri kilometra, napred-nazad oko 20 sati – do svetilišta tunela u subotu u toku karnevalskog vikenda. Tradicionalno okupljanje podrazumeva živahan vodeći ples svečanosti, u kojem izvođači nose đavolje kostime i maske.

Benš, Belgija

Svake godine, tri dana pre posta, ovaj grad postaje mesto jednog od najstarijih preživelih uličnih karnevala u Evropi. Počevši od januara, stanovnici rade na svojim raskošnim maskama i kostimima i vežbaju da lupaju u bubnjeve. Muškarci se oblače u žensku odeću, a zabava kulminira dolaskom „legendarnog Žila“. Ovi likovi su obučeni u crvene, žute i crne kostime sa prevelikim šeširima od nojevog perja, drvenim klompama i ponekad, voštanim maskama sa malim naočarima. Ostali kostimirani veseljaci slede iza, plešu uz muziku lokalnih bubnjeva, duvačkih i klarinet bendova.

Ivrea, Italija

Ovaj severni italijanski grad ima posebno neobičan način proslave dolaska proleća: bacanje citrusa, odnosno gađanje njima. „Bitka kod pomorandži“ je poznata kao najveća borba za hranu u Italiji i okolnim zemljama. Zasnovan je na drevnim ritualima i sećanju na „legendarnu srednjovekovnu epizodu oslobođenja od tiranije“, kada je ćerka mlinara ubila barona koji je meštane pustio da gladuju i usledila je narodna pobuna (bacanje pomorandže). Sigurno je pretpostaviti da je to karneval sa najboljim mirisom na svetu, barem prvih nekoliko sati.

Mindelo, Zelenortska ostrva

Iako je proslava u Mindelu, glavnom gradu na ostrvu Sao Visente na afričkim Zelenortskim ostrvima, manja od ostalih na ovoj listi, nije ništa manje svečana. Smatra se da je najpoznatija pevačica u zemlji, Sezarija Evora, rekla da je „Mindelo Brazilim“, što znači da je kao mali Brazil, pun boja, muzike i nasleđa. Karneval očigledno ima i brazilske uticaje. Jedan od najpopularnijih elemenata su parade Mandinga, na kojima se ljudi oblače kao ratnici ili nose krune od perja u mešavini proslave, satire i društvenih komentara. Ali glavni događaj su parade zvaničnih karnevalskih grupa i takmičenje među školama sambe i plesnim trupama.

Mohač, Mađarska

Za razliku od kurentija u obližnjoj Sloveniji, Bušoi koji svakog februara šest dana preuzimaju ovaj grad u južnoj Mađarskoj su zastrašujuće kostimirani ljudi koji nose velike vunene ogrtače i strašne drvene maske. Današnje svečanosti uključuju takmičenje u dečijoj nošnji, umetničke prikaze rada rezbara maski i dolazak više od 500 Busoa u čamcima na vesla na Dunavu.

Zatim marširaju i plešu kroz grad sa fantastičnim vozilima na konjsku vuču ili motornim vozilima i zapale kovčeg na lomači na centralnom trgu kako bi simbolizovali kraj zime, pre nego što počnu muzika i gozbe širom grada. Iako je tradicija započela sa hrvatskom manjinom, postala je raznolika zabava koju slave meštani različitih uzrasta i kulturnog porekla.

En Abel, saradnica Forbes